Rastgele etkileşim öğesini seçtiğinizde, yazılım farklı olayların tepe gerilim değerlerini karıştırarak alternatif gerilimi değerlendirir.
Farklı yükleme olayları, bir olaydaki maksimum pozitif tepe gerilim değeri ile başka bir olaydaki minimum tepe gerilim değerinin birleşmesiyle birlikte yorulma olaylarının her ikisinden de daha büyük bir alternatif gerilimin oluşmasına sebep olacak şekilde etkileşim kurabilir.
Rastgele etkileşim seçeneği, farklı yorulma olaylarının sırayla uygulanmasına (Etkileşim Yok) göre daha yüksek bir yorulma hasarı faktörü öngörür. Rastgele etkileşim yöntemi, ASME Kazan ve Basınç Kazanı Kuralları'na dayanmaktadır.
Örneğin, aşağıdaki üç olayı ele alalım:
| |
Olay 1 |
Olay 2 |
Olay 3 |
| Döngü sayısı |
80.000 |
230.000 |
120.000 |
| Min. Gerilim |
0 |
-300 MPa |
0 |
| Maks. Gerilim |
500 MPa |
0 |
200 MPa |
Rastgele etkileşim göz önünde bulundurulduğunda, en fazla gerilim farkına sebep olan olaylar sırası, Olay 2'nin her bir döngüsünün Olay 1'in her bir döngüsüyle devam etmesidir. Bu durumda gerilim 500 MPa'dan (Olay 1'deki maks. gerilim) -300 MPa'ya (Olay 2'deki min. gerilim) düşerek 800 MPa'lık bir gerilim farkına yol açar (alternatif gerilim 400 MPa, ortalama gerilim 100 MPa'dır).
Olay 1'de yalnızca 80.000 döngü olduğu için bu olaylar sırası yalnızca 80.000 kez gerçekleşebilir. İlk olay sırasından sonra Olay 2'den yalnızca 150.000 (= 230.000 - 80.000) döngü kalır.
Bir sonraki olay sırası için Olay 3'teki bir döngünün Olay 2'de kalan her bir döngüyle devam ettiğini varsayalım; bu durum, 500 MPa'lık bir gerilim farkına yol açar (250 MPa'lık alternatif gerilim ve -50 MPa'lık ortalama gerilim).
Olay 3'te yalnızca 120.000 döngü olduğu için bu olaylar sırası 120.000 kez gerçekleşebilir.
Son olarak Olay 2'den 30.000 döngü kalır. Bu da 150 MPa'lık alternatif gerilim ile -150 MPa'lık ortalama gerilime denk gelir.
| |
Rastgele Etkileşim |
| Olay 1 ve arkasından Olay 2 |
400 MPa'lık alternatif gerilim ve 100 MPa'lık ortalama gerilim içeren 80.000 döngü |
| Olay 2 ve arkasından Olay 3 |
250 MPa'lık alternatif gerilim ve -50 MPa'lık ortalama gerilim içeren 120.000 döngü |
| Olay 2 |
150 MPa'lık alternatif gerilim ve -150 MPa'lık ortalama gerilim içeren 30.000 döngü |
| |
Etkileşim Yok |
| Olay 1 |
250 MPa'lık alternatif gerilim ve 250 MPa'lık ortalama gerilim içeren 80.000 döngü |
| Olay 2 |
150 MPa'lık alternatif gerilim ve -150 MPa'lık ortalama gerilim içeren 230.000 döngü |
| Olay 3 |
100 MPa'lık alternatif gerilim ve 100 MPa'lık ortalama gerilim içeren 120.000 döngü |
- Çoklu etütlere referans veren yorulma olaylarını içeren etütler için Etkileşim Yok seçeneğini işaretleseniz bile program tepe gerilim değerlerini Rastgele Etkileşim seçeneğine dayalı olarak hesaplar.
- ASME Kazan ve Basınçlı Kaplar kuralı, Rastgele Etkileşim seçeneğinin kullanılmasını önerir. Bu seçenek, genellikle Etkileşim yok seçeneğinden daha muhafazakardır (daha yüksek hasar öngörür).