Doğrusal Olmayan Etütler İçin Yinelemeli Çözüm Yöntemleri

Doğrusal Olmayan Statik Etütler

Doğrusal olmayan statik analizde, herhangi bir “zaman” adımında (t+Δt) çözülecek temel denklem seti şudur:

t+Δt{R} - t+Δt{F} = 0

Burada;

t+Δt{R} = Dışarıdan uygulanan düğüm yüklerinin vektörü

t+Δt{F}) = Dahili olarak oluşturulan düğüm kuvvetlerinin vektörü

Dahili düğüm kuvvetleri t+Δt{F}; t+Δt, t+Δt{U} zaman noktasındaki düğüm yer değiştirmelerine bağlı olduğu için bir yinelemeli yöntem kullanılmalıdır. Aşağıdaki denklemler, belirli bir zaman adımındaki (t+Δt) denge denklemlerinin çözümüne yönelik bir yinelemeli düzenin temel anahatlarını gösterir.

{ΔR}(i-1) = t+Δt{R} - t+Δt{F}(i-1)

t+Δt[K](i) {ΔU}(i) = {ΔR}(i-1)

t+Δt{U}(i) = t+Δt{U}(i-1) + {ΔU}(i)

t+Δt{U}(0) = t{U}; t+Δt{F}(0) = t{F}

Burada;

t+Δt{R} = Dışarıdan uygulanan düğüm yüklerinin vektörü

t+Δt{F}(i-1) = Yinelemede (i) dahili olarak oluşturulan düğüm kuvvetlerinin vektörü

{ΔR}(i-1) = Yinelemedeki (i) denge dışı yük vektörü

{ΔU}(i) = Yinelemede (i) artımlı düğüm yer değiştirmelerinin vektörü

t+Δt{U}(i) = Yinelemede (i) toplam yer değiştirmelerin vektörü

t+Δt[K](i) = Yinelemede (i) Jacobian (teğet sertliği) matrisi

Yukarıdaki yinelemelerin gerçekleştirilebileceği farklı düzenler bulunmaktadır. Aşağıda, Newton tipinin iki yöntemine ilişkin kısa bir açıklama sunulmuştur:

Yinelemeli Çözüm Yöntemleri - Newton-Raphson (NR) Düzeni

Bu düzende, aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi her yinelemede belirli bir adımda teğetsel katılık matrisi oluşturulur ve ayrıştırılır. NR yöntemi yüksek bir yakınsama oranına sahiptir ve yakınsama oranı kuadratiktir. Bununla birlikte, teğetsel katılığın büyük modeller için çok yüksek maliyetli olabilecek bir şekilde her yinelemede oluşturulup ayrıştırılması nedeniyle, başka bir yinelemeli yöntemin kullanılması yararlı olabilir.

Yinelemeli Çözüm Yöntemleri - Değiştirilmiş Newton-Raphson (MNR) Düzeni

Bu düzende, aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi teğetsel katılık matrisi her adımın başında oluşturulup ayrıştırılır (ya da etüt tanımlanırken belirtilen şekilde) ve yinelemeler boyunca kullanılır.