Przewodnictwo jest mechanizmem przekazywania ciepła, w którym energia termiczna przekazywana jest od jednego punktu do innego poprzez interakcję pomiędzy atomami lub cząsteczkami materii. Przewodnictwo zachodzi w ciałach stałych, cieczach i gazach.
Przewodnictwo nie obejmuje jakichkolwiek ruchów masowych materii. Gazy przenoszą ciepło poprzez bezpośrednie zderzania pomiędzy posiadającymi energię cząsteczkami, a ich współczynnik przewodzenia ciepła jest niski w porównaniu z ciałami stałymi, ponieważ są one ośrodkami o dużym rozproszeniu. Przewodzenie energii w cieczach jest takie samo jak w gazach z tym, że sytuacja jest znacznie bardziej złożona, ponieważ cząsteczki znajdują się w mniejszych odległościach od siebie, a pola sił cząsteczkowych wywierają silny wpływ na wymianę energii w procesach zderzeniowych. Niemetaliczne ciała stały przenoszą ciepło przez drgania sieci krystalicznej, tak więc nie występuje żaden ruch ośrodka podczas propagacji ciepła w nim. Metale są lepszymi przewodnikami niż niemetale w normalnych temperaturach ponieważ zawierają swobodne elektrony, które przenoszą energię termiczną.
Przenoszenie ciepła drogą przewodnictwa zachodzi zgodnie z prawem Fouriera, które stwierdza, że natężenie przewodzenia ciepła Qprzew. jest proporcjonalne do powierzchni przekazywania ciepła (A) i gradientu temperatury (dT/dx) lub:
Qprzew. = - K A (dT/dx)
gdzie K, współczynnik przewodzenia ciepła, stanowi miarę zdolności materiału do przewodzenia ciepła. Jednostką K jest W/mºC lub (Btu/s)/calºF. Dla pokazanej niżej warstwy planarnej natężenie przewodzenia ciepła jest wyrażone wzorem
Qprzew. = - K A (TH - TC)/L
Na poniższym rysunku przedstawiono zakres wartości współczynnika przewodzenia ciepła dla cieczy, niemetalicznych ciał stałych i czystych metali przy normalnych wartościach temperatury i ciśnienia.
Zależność współczynnika przewodzenia ciepła od temperatury (K)
Dla większości materiałów K zmienia się wraz z temperaturą. Wrasta ze wzrostem temperatury w gazach pod niskim ciśnieniem, lecz może wzrastać lub spadać w metalach lub cieczach.
W poniższej tabeli wyszczególniono współczynniki przewodzenia ciepła (W/mºK) względem temperatury (ºK) dla wybranych materiałów:
Metal
|
Temperatura (ºK)
|
103
|
173
|
273
|
373
|
473
|
573
|
673
|
873
|
Stal
nierdzewna
|
|
|
|
15 |
17 |
19 |
21 |
25 |
Ołów
|
40 |
37 |
36 |
34 |
33 |
32 |
17 (ciecz) |
20 (ciecz) |
Platyna
|
78 |
73 |
72 |
72 |
72 |
73 |
74 |
77 |
Cynk
|
124 |
122 |
122 |
117 |
110 |
106 |
100 |
60 (ciecz) |
Krzem
|
856 |
342 |
168 |
112 |
82 |
66 |
54 |
38 |